Yemeğin Yogası: Yaz Aylarında Doğru Beslenme

0
53

Uzun yaz günlerinde güneş sıcak ve parlak bir şekilde parlarken, ateş elementi olan agni tattva bedenlerimizi ısıtır ve güçlü bir şekilde yayılır. Ateş elementi üçüncü çakrayı (manipura) şifa, dönüşüm, tezahür ve büyümeyi teşvik etmek için aktive eder. Agni tattva, sindirim ve metabolizma enerjisini sağlamak için yaz aylarında en güçlü olan Ayurvedik dosha (biyo-elemental enerji) olan pitta’yı güçlendirir.

Agni ve pitta çok güçlendiğinde anksiyete, huzursuzluk, öfke, sinirlilik, mide ekşimesi, kabızlık, aşırı kanama veya kuru cildi ateşleyebilir. Zayıf sindirim, düşük enerji, zayıf bağışıklık sistemi, aşırı kilo ve depresyon agni ve pitta’mızın zayıf olabileceğinin işaretleridir. Neyse ki, Ayurveda, yoganın kardeş şifa bilimi, diyet ayarlamaları yoluyla pitta ve agni tattva’nın nasıl dengeleneceğine dair basit ve doğrudan tavsiyeler sunar.

Su İçirin ve Çiğ Beslenin

Pittanızın aşırı ısınmasını önlemek için en basit yaklaşım, uygun şekilde sıvı almak ve daha fazla çiğ meyve ve sebze yemektir. Yazın nem kaybettiren sıcağına ne kadar çok maruz kalırsanız, sıvı alımınızı ve çiğ gıda alımınızı o kadar artırmanız gerekecektir. Yeterince su içip içmediğinizi anlamak için susuzluk seviyenize ve idrar renginize dikkat edin (koyu değil, açık renkli sarı olmalıdır). Öğle yemeğinize daha fazla çiğ sebze ekleyin, çünkü sindirim agni o zaman en güçlüsüdür.

Tatlı, Acı ve Buruk Tatlar

Pitta’yı dengelemeye yardımcı olan üç Ayurvedik tat vardır: tatlı, acı ve astringent.

Tatlı tat serinletici, topraklayıcı, besleyici, güçlendirici ve anti-enflamatuardır. Sadece doğal olarak tatlı olan gıdaları tüketin; bunlar çoğunlukla meyveler (kavun, hurma, incir, mango, çilek, kuru erik) olmakla birlikte çoğu tahıl, kabak, tatlı biber, kök sebzeler (pancar, havuç, tatlı patates), bazı baharatlar (fesleğen, kakule, tarçın, kişniş, rezene, nane, safran, tarhun, vanilya) ve bazı süt ürünlerinde (ghee, süt) de bulunur.

Buruk tat  (kuru, pürüzlü ve kireçli) ağır ve serinleticidir ve fazla nemi emer ve aşırı eğilimleri frenler. Buruk tat çoğu baklagillerde (fasulye, mercimek), bazı meyvelerde (nar, armut, elma ve kuru meyve), sebzelerde (brokoli, karnabahar, yonca filizi, avokado, enginar, kuşkonmaz) bulunur, yeşil fasulye, marul, bezelye, patates), birkaç tahıl (makarna, kinoa, kuskus, yulaf kepeği, patlamış mısır, pirinç keki), baharatlar ve otlar (kişniş, dereotu, rezene, hindistan cevizi, maydanoz, safran, zerdeçal, vanilya).

Acı tadı çok serinletici, kurutucu ve temizleyicidir. Bu tat aynı zamanda susuzluğu giderir, sağlıklı bir iştahı uyarır ve sindirim toniğidir. Acı tat öncelikle koyu yapraklı yeşilliklerde (lahana, karahindiba yeşillikleri, karalahana) bulunur.

Acı Baharatlı Yiyeceklerden Kaçının

Yukarıdakilerin hepsi pitta dosha için doğal olarak serinletici ve sakinleştirici olsa da, beslenmenizde sıcak ve ısıtıcı gıdalardan kaçınmanız da önemlidir. Derin yağda kızartılmış ve işlenmiş gıdaları ve hayvansal proteini (özellikle kırmızı et) en aza indirin veya bunlardan kaçının. Pittayı ağırlaştırdıkları için keskin, ekşi ve tuzlu tatlardan kaçının. Özellikle kırmızı biber, sarımsak, kurutulmuş zencefil, karabiber ve pul biber gibi sıcak ve acı baharatlardan kaçının. Alkol de dahil olmak üzere kafein, nikotin ve diğer uyarıcıları en aza indirin. Ara sıra bira veya beyaz şarap içebilirsiniz.

Yazın uzun ve sıcak günleri, ateş elementini ve pitta dosha’yı hissetmek, keşfetmek ve dengelemek için bolca fırsat yaratır. Yukarıdakilerin hepsi genel tavsiyelerdir; bunları yaz mevsiminde beslenme düzeninizi değiştirmek için bir başlangıç noktası olarak düşünün. Yaz mevsiminin genişleme ve aktivite enerjisini deneyimlerken, topraklanmışlık ve iç huzur yaratmaya odaklanın.

Yazın sıcaklığını vücudunuzda hissederken, yukarıdaki diyet seçeneklerinin bu ısıyı soğutmaya ve dağıtmaya nasıl yardımcı olduğuna dikkat edin. Deneyimler yapın ve bireysel yapınıza, yerel mevsimsel gıdalara ve yaşadığınız yerin özel hava koşullarına göre ayarlamalar yapın. En önemlisi, havanın ve yediğiniz yiyeceklerin prananızı, sindiriminizi ve genel sağlık ve esenlik duygunuzu nasıl etkilediğine dikkat edin.