Kışın çoğu bitki uykudadır, hayvan aktivitesi azdır ve gün kısadır. Kışın soğuk, karanlık, nemli ve bazen baskıcı enerjisiyle uyum içinde nasıl yaşanacağı ve beslenileceği ise çok bilinmez. Neyse ki yoganın kardeş şifa bilimi olan Ayurveda, kış mevsiminin enerjisiyle nasıl uyum içinde beslenileceğine dair değerli bilgiler ve farkındalık sunuyor.
Ayurveda ilkelerine göre, kış enerjisi en güçlü şekilde kapha-soğuk, ağır, nemli, topraklanmış ve yavaş dosha (biyo-elemental enerji) ile rezonansa girer. Dengede olduğunda kapha, bedenlerimiz ve zihinlerimiz için bir güç, canlılık ve istikrar kaynağıdır. Kışın kapha dengesizdir; bu da aşırı mukus salgılanmasına ve bunun yanı sıra halsiz, yorgun ve depresif hissetmeye yol açar.
İçerik Tablosu
Bu kış kapha enerjisini dengeli ve güçlü tutmak için bu dört basit ipucu ile beslenme düzeninizi değiştirin
1. Sıcak kalın ve agni’yi güçlü tutun
Kışın soğuk havası vücudumuzun sindirim ateşi olan agni’yi çekirdeğimizin derinliklerine çeker. Agni zayıfladığında, Ayurveda’ya göre hastalıkların temel nedeni olan toksinleri üretiriz ama, üretiriz. Öğünler arasında atıştırmak ve aşırı yemek sindirim ateşimizi azaltır. Çiğ sebzeler, dondurulmuş gıdalar, tatlılar ve yağlı veya kızarmış yiyecekler gibi soğuk, ıslak ve ağır özelliklere sahip yiyecekler yemek agnimizi zayıflatır ve aşırı kapha yaratır.
Agniyi uyarmak ve güçlendirmek için sıcak veya ılık su (soğuk veya buzlu yerine) ve taze zencefil veya chai gibi ısıtıcı çaylar için. Sıcak, yavaş pişirilmiş, hafif yağlı ve iyi baharatlanmış yiyecekler yemeye odaklanın. Peynir, miso, yoğurt ve lahana turşusu gibi fermente gıdalar da vücudu ısıtmaya ve agni’yi güçlü tutmaya yardımcı olacaktır. Sindirim ateşinizi yükseltmek için çaylara veya yemeklere şu baharatları ekleyin: karabiber, kırmızı biber, tarçın, rezene tohumu, meyan kökü, kakule ve zencefil kökü.
2. Bedeninizi besleyin
Güçlü ve dengeli olduğunda kapha dosha’mız eklemleri yağlar, cildi nemlendirir ve bağışıklığımızı güçlü tutar. Kış mevsimi taze, organik ve sindirimi kolay gıdalar tüketerek bağışıklık sistemini güçlendirmek için en uygun zamandır. Kapha’nın bağışıklık sistemini güçlendiren güçlerini harekete geçirmek için diyetinize süt ve yoğurt, taze mevsim sebzeleri, meyveler, tam tahıllar ve ghee ekleyin.
Kış aylarında daha fazla sağlıklı protein eklemek, vücudu yapısal gücü, cilt sağlığını ve bağışıklığı onarmaya, yeniden inşa etmeye ve gençleştirmeye teşvik edecektir. Protein tüketiminizi artırmak için kış diyetinize ek protein tozları, fındık, tohum, spirulina, yoğurt ve yumurta eklemeyi düşünün.
3. Hafif, kuru ve yüksek lifli gıdalarla fazla kaphayı azaltın
Kış mevsimi aşırı mukus ve vücut ağırlığı yaratıyorsa ve/veya sizi halsiz, yorgun ve depresif hissettiriyorsa, kapha dosha’yı azaltmak için daha hafif, kuru ve yüksek lifli yiyecekler ekleyin.
Daha fazla yüksek lifli gıda tüketmek, ağırlaşma, durgunluk veya ilhamsızlık hissini azaltacaktır. Pişirdiğiniz yemeklere taze meyve ve sebze eklemeye odaklanın. Kappa’nın yağlılığını dengelemek için fasulye, beyaz patates, patlamış mısır, arpa, mısır, darı, karabuğday ve çavdar gibi kurutucu gıdalar ekleyin.
4. Vata Dosha’yı Dengeleyin
Kuru, soğuk ve rüzgarlı hava da vata dosha’yı artırabilir. Aşırı vata semptomları (sinirlilik, anksiyete, kuru cilt, kabızlık veya zayıf uyku) yaşıyorsanız, mevsimlik kök sebzeler ve kış kabakları ile topraklamak, beslemek ve dengelemek önemlidir.
Kabak, pancar, havuç, patates ve tatlı patates gibi ağır, yoğun, lif bakımından zengin sebzeleri eklemek kış beslenmesini desteklemeye yardımcı olacaktır. Kuru ve rüzgarlı havalarda vata dosha’yı dengede tutmak için, omega-3 gibi esansiyel yağ asitlerini bol miktarda tükettiğinizden ve yemeklerinizde ilave zeytinyağı, hindistan cevizi yağı, tereyağı ve ghee kullandığınızdan emin olun.
Yukarıdakilerin tümü genel tavsiyelerdir ve kış mevsiminde beslenme düzeninizi değiştirmek için yalnızca bir başlangıç noktası olarak düşünülmelidir. Bireysel yapınıza, yerel mevsimsel gıdalara ve yaşadığınız yerin özel hava koşullarına göre denemeler ve ayarlamalar yapın ve yoga pratiğinize devam edin. En önemlisi, havanın ve yediğiniz yiyeceklerin prananızı, sindiriminizi ve genel sağlık ve esenlik duygunuzu nasıl etkilediğine dikkat edin.
